0:00/ 0:00

Zeskanuj, aby wesprzeć Bazylikę

spark-qr mobile
POKAŻ MNIEJ

Przekaż ofiarę dla Bazyliki Mariackiej
w Krakowie z użyciem aplikacji Spark

Nie masz aplikacji? Wejdź na spark.pl
ZAMKNIJ

Przekaż ofiarę dla Bazyliki Mariackiej
w Krakowie z użyciem aplikacji Spark

Przejdź

lub na 70 1240 1431 1111 0000 1045 5360 (numer konta parafii)

Aplikacja dostępna dla platformy

Ks. dr Dariusz Raś

Dariusz Raś uro­dził się 10 sierp­nia 1969 roku w pod­kra­kow­skich Pro­szo­wi­cach. Pocho­dzi z para­fii pw. św. Bra­ta Alber­ta w Kra­ko­wie. Ukoń­czył Szko­łę Pod­sta­wo­wą nr 143, a następ­nie XI Liceum Ogól­no­kształ­cą­ce, a po for­ma­cji w Wyż­szym Semi­na­rium Duchow­nym Archi­die­ce­zji Kra­kow­skiej i magi­ste­rium z teo­lo­gii przy­jął 14 maja 1994 roku z rąk ks. kar­dy­na­ła Fran­cisz­ka Machar­skie­go świę­ce­nia kapłań­skie. W latach 1994–1998 pra­co­wał jako wika­riusz w para­fii św. Bar­ba­ry w Libią­żu. W 1998 roku obro­nił licen­cjat kościel­ny (bio­ety­ka) pisząc pra­cę u ks. prof. Krzysz­to­fa Szczy­gła na Papie­skiej Aka­de­mii Teo­lo­gicz­nej w Krakowie.

W 1998 roku pod­jął stu­dia licen­cjac­ko-dok­to­ranc­kie w zakre­sie komu­ni­ka­cji spo­łecz­nej insty­tu­cjo­nal­nej na Papie­skim Uni­wer­sy­te­cie San­ta Cro­ce w Rzy­mie, któ­re ukoń­czył uzy­sku­jąc licen­cjat w 2001 roku. W 2004 roku tam­że obro­nił pra­cę dok­tor­ską pt. „La visio­ne del­la glo­ba­liz­za­zio­ne soli­da­le di Gio­van­ni Paolo II: una stra­te­gia di comu­ni­ca­zio­ne”. Po powro­cie do Kra­ko­wa w latach 2004–2005 był dyrek­to­rem kato­lic­kie­go Radia Plus Kraków.

Od wrze­śnia 2005 do listo­pa­da 2011 roku był sekre­ta­rzem metro­po­li­ty kra­kow­skie­go kar­dy­na­ła Sta­ni­sła­wa Dzi­wi­sza. Zwią­za­ny z Papie­ską Aka­de­mią Teo­lo­gicz­ną, potem Uni­wer­sy­te­tem Papie­skim Jana Paw­ła II w Kra­ko­wie jako wykła­dow­ca i adiunkt w Insty­tu­cie Dzien­ni­kar­stwa, Mediów i Komu­ni­ka­cji Społecznej.

4 listo­pa­da 2011 został przez kar­dy­na­ła Sta­ni­sła­wa Dzi­wi­sza, Metro­po­li­tę Kra­kow­skie­go mia­no­wa­ny pro­bosz­czem – archi­pre­zbi­te­rem fary kra­kow­skiej – para­fii pw. Wnie­bo­wzię­cia Naj­święt­szej Maryi Pan­ny w Kra­ko­wie. W histo­rii kościo­ła Mariac­kie­go stał się wów­czas czter­dzie­stym czwar­tym archi­pre­zbi­te­rem. 11 grud­nia 2011 roku kard. Dzi­wisz mówił przy obję­ciu przez ks. Rasia nowej funk­cji kościel­nej: „Dałeś dowód rze­tel­no­ści i odpo­wie­dzial­no­ści. Jestem prze­ko­na­ny, że nowe wyzwa­nia i zada­nia oraz zwią­za­ne z nimi tru­dy nie będą prze­szko­dą, ale będą Cię mobi­li­zo­wać do jesz­cze więk­szej samo­dziel­no­ści i dal­sze­go roz­wo­ju Two­ich talen­tów”. Nowy infu­łat Mariac­ki pod­czas pierw­sze­go wystą­pie­nia w nowym miej­scu swo­jej misji powie­dział, że bazy­li­ka ze swy­mi licz­ny­mi legen­da­mi, hej­na­łem, dzie­ła­mi sztu­ki, wśród któ­rych zna­mie­ni­te miej­sce zaj­mu­je ołtarz dłu­ta Wita Stwo­sza, budzi poko­rę. „Zda­ję sobie spra­wę, że nie wol­no nam utra­cić nicze­go z wie­lo­wie­ko­we­go dzie­dzic­twa, tyl­ko z Bożą pomo­cą je pomna­żać, mając szcze­gól­nie na wzglę­dzie ludzi ubo­gich, któ­rych wśród nas nigdy nie zabrak­nie. Kie­dy mówi­my Bazy­li­ka Mariac­ka, mamy przed ocza­mi rów­nież wezwa­nia wpi­sa­ne w nurt nowej ewan­ge­li­za­cji, któ­rej życzył Kościo­ło­wi bł. Jan Paweł II. Kościół — wspól­no­ta wie­rzą­cych w Chry­stu­sa — roz­wi­ja się w okre­ślo­nych warun­kach spo­łecz­nych i błę­dem było­by zamy­kać się na świat, nie dostrze­gać zmian i nie pró­bo­wać dosto­so­wy­wać języ­ka prze­ka­zu Ewan­ge­lii do poko­le­nia mło­dych — powie­dział wte­dy ks. Dariusz Raś. Zda­niem ks. Rasia, naj­pew­niej­szą dro­gą do serc i sumień ludzi sta­je się w Koście­le tajem­ni­ca Boże­go Miło­sier­dzia: „Bez Boga i ewan­ge­licz­nej per­ły wia­ry nie zbu­du­je swo­je­go bez­piecz­ne­go domu i szczę­śli­we­go życia żaden czło­wiek. (…) I kie­dy myśli­my Bazy­li­ka Mariac­ka, widzi­my, że sta­no­wi ona sta­ły kon­fe­sjo­nał dla wie­lu kra­ko­wian i przy­jezd­nych, coraz czę­ściej rów­nież zagra­nicz­nych gości”.

Ingres do bazy­li­ki Mariac­kiej — 11 grud­nia 2011 r.

W latach 2012–2015 ks. Dariusz Raś peł­nił dodat­ko­wo funk­cję dyrek­to­ra insty­tu­cji kul­tu­ry Muzeum Dom Rodzin­ny Ojca Św. Jana Paw­ła II miesz­czą­cej się w Wado­wi­cach. Wraz z zespo­łem współ­pra­cow­ni­ków dopro­wa­dził do uru­cho­mie­nia nowej mul­ti­me­dial­nej eks­po­zy­cji przy ul. Kościel­nej w Wado­wi­cach w 2014 roku. Napi­sał wów­czas: „Uro­dzi­łem się w Wado­wi­cach. Karol Woj­ty­ła. Te sło­wa towa­rzy­szy­ły pra­cow­ni­kom Muzeum w przy­go­to­wa­niach pierw­szej takiej, toż­sa­mo­ścio­wej rela­cji z dro­gi życio­wej Karo­la Woj­ty­ły. Poko­na­li­śmy wie­le prze­ciw­no­ści, ludz­kich nie­moż­no­ści, a nawet pesy­mi­zmu. Ale koniec wień­czy dzie­ło. Chce­my oddać w ręce milio­nów Pola­ków i gości zza gra­ni­cy wysta­wę, aby jesz­cze raz nasz boha­ter mógł powie­dzieć: uro­dzi­łem się w Pol­sce, uro­dzi­łem się w Wado­wi­cach. I pod­pi­sać się: Karol Woj­ty­ła – Jan Paweł II. Zapra­sza­my na wystawę!”.

Dodać nale­ży, że ks. Raś od 2009 roku jest hono­ro­wym kape­la­nem Ojca Świę­te­go, a nie­prze­rwa­nie od 2010 peł­no­moc­ni­kiem Archi­die­ce­zji Kra­kow­skiej ds. insty­tu­cji kul­tu­ry Muzeum Dom Rodzin­ny Ojca Świę­te­go Jana Paw­ła II w Wado­wi­cach. Jest rów­nież kape­la­nem Mało­pol­skiej Izby Rze­mio­sła i Przed­się­bior­czo­ści, kape­la­nem MKS Cra­co­via oraz Towa­rzy­stwa Strze­lec­kie­go Brac­two Kur­ko­we w Kra­ko­wie. Ostat­nią funk­cję peł­ni po ks. Infu­ła­cie Jerzym Bry­le. Jest tak­że człon­kiem Towa­rzy­stwa Miło­śni­ków Histo­rii i Zabyt­ków Kra­ko­wa, Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Komu­ni­ka­cji Spo­łecz­nej, Zespo­łu ds. nie­ma­te­rial­ne­go dzie­dzic­twa Kra­ko­wa oraz Rady Muzeum Histo­rycz­ne­go Mia­sta Kra­ko­wa. W 2020 roku, pod­czas jego dusz­pa­ste­rzo­wa­nia zakoń­czo­no m.in. kon­ser­wa­cję ołta­rza mariac­kie­go dłu­ta Wita Stwo­sza oraz w 2021 roku pro­jekt rewi­ta­li­za­cji instru­men­ta­rium mariac­kie­go, któ­rej doko­na­ła austriac­ka fir­ma Rie­ger Orgelbau.

20.04.2019, fot. Jacek Bednarczyk/​PAP

Wybra­ne publikacje:
— Aktu­al­ność ety­ki mediów pon­ty­fi­ka­tu Jana Paw­ła II, w: „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia”, 4 (2011).
— Rewo­lu­cja życia. W poszu­ki­wa­niu współ­cze­sne­go języ­ka ruchu pro life, w: „War­szaw­skie Stu­dia Pasto­ral­ne”, 32 (2016).
— Muzeum wie­lu nar­ra­cji: o nowej eks­po­zy­cji w Muzeum Dom Rodzin­ny Ojca Świę­te­go Jana Paw­ła II w Wado­wi­cach, Wado­wi­ce 2016.
— Powo­ła­nie sie­ci: o pro­pa­go­wa­niu wia­ry w XXI wie­ku, w: Bra­my praw­dy i wia­ry: Bene­dykt XVI o mediach, red. M. Legan, Kra­ków 2016.
— Ostrze­że­nie przed medial­ną bań­ką. Black Mir­ror, odci­nek spe­cjal­ny Whi­te Chri­st­mas (Bia­łe świę­ta), w: Czar­ne lustro: Od wizji mediów do tech­no­lo­gii przy­szło­ści, red. M. Legan, Kra­ków 2017.
— Chrze­ści­ja­nin mul­ti­me­dial­ny — śla­da­mi vide­oblo­ge­rów kato­lic­kich, w: „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia” 17 (2017).
— Etos nowych mediów, czy­li o powo­ła­niu sie­ci, w: Etycz­ność w mediach – mię­dzy pogar­dą a sza­cun­kiem, seria: Ety­ka Mediów, red. M. Drożdż, K. Cyma­now-Sosin, Kra­ków 2017.
— Museum spa­ce as a modern sto­ry­tel­ling medium: new nar­ra­ti­ve model of exhi­bi­tion in Yad Vashem and Wado­wi­ce Museums, w: „Inter­na­tio­nal Mul­ti­di­sci­pli­na­ry Scien­ti­fic Con­fe­ren­ce on Social Scien­ces and Arts-SGEM”, Sofia 2018.
— Media – edu­ka­tor i nauczy­ciel wia­ry. Ewan­ge­li­za­cja w świe­cie eks­po­zy­cji medial­nych, w: „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia” 19 (2018).
— Inspi­ra­cje kra­kow­skiej pra­sy kato­lic­kiej w dobie odzy­ski­wa­nia nie­pod­le­gło­ści i w począt­kach II Rzecz­po­spo­li­tej, współ­au­tor Mar­ta Woź­niak, w: „Stu­dia Środ­ko­wo­eu­ro­pej­skie i Bał­ka­ni­stycz­ne”, Kra­ków 2019.
— Influ­en­ce of a mul­ti-method sty­le of nar­ra­tion sty­le on sti­mu­la­ting lear­ning envi­ron­ments in a museum, współ­au­tor Iza­be­la Dry­ga­ła, Woj­ciech Duliń­ski w: „Cza­so­pi­smo Techniczne/​ Tech­ni­cal Trans­ac­tions” 23 (2019).
— O histo­rii komu­ni­ko­wa­nia muzy­ką i jej inspi­ra­cjach, „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia” 11 (2019).
— Ewan­ge­licz­nie demo­kra­tycz­na Pol­ska. Śla­da­mi publi­cy­sty­ki ks. Fer­dy­nan­da Machaya, współ­au­tor Mar­ta Woź­niak, Kra­ków 2021.
— Wokół pro­ble­ma­ty­ki etycz­nej pra­sy mię­dzy­wo­jen­nej. Ste­reo­typ Żyda w „Dzwo­nie Nie­dziel­nym” w latach 1925–1939, współ­au­tor Mar­ta Woź­niak, w: Ludzie mediów – media to ludzie, seria: Ety­ka Mediów, red. M. Drożdż, Tar­nów 2021.
Risk Mana­ge­ment and Com­mu­ni­ca­tion in Cul­tu­ral Heri­ta­ge Pro­ject: The Case of The Veit Stoss Altar in Poland, w: “Mana­ge­ment in Modern Orga­ni­za­tions – The­ory and Prac­ti­ce: 41MGT 2023”, vol. 4.  (współ­au­tor: M. Woź­niak, A. Pru­sak, G. Sambor).
— The fourth esta­te and valu­es. Deon​.pl por­tal in search of quali­ty jour­na­lism, w: “Hory­zon­ty Poli­ty­ki”, z. 14, nr 46 (2023). 

Nie­któ­re odzna­cze­nia i nagrody: 
— Coper­ni­cus Pri­ze 2016 – in reco­gni­tion of his dist­tin­gu­ished and out­stan­ding con­tri­bu­tion to the social inte­gra­tion of the disa­bled and the­re­fo­re to the deve­lop­men­tof cli­ni­cal neu­rop­sy­cho­lo­gy – The Polish Neu­rop­sy­cho­lo­gi­cal Socie­ty /​ Vir­tu­ti Medi­cian­li 2016 – in reco­gni­tion of his out­stan­ding con­tri­bu­tion to men­tal ill­nes­ses and the­re­fo­re to the deve­lop­ment of cli­ni­cal neu­rop­sy­cho­lo­gy — The Polish Neu­rop­sy­cho­lo­gi­cal Society
— Medal za zasłu­gi dla Mało­pol­skiej Izby Rze­mio­sła i Przed­się­bior­czo­ści w Kra­ko­wie – w dowód uzna­nia posłu­gi kapłań­skiej na rzecz rze­mio­sła mało­pol­skie­go, wspar­cie moral­ne i ducho­we rze­mieśl­ni­ków, a tak­że za oka­zy­wa­ną wie­lo­krot­nie przy­jaźń  śro­do­wi­sku – 2017
— Odzna­ka 30-lecia Towa­rzy­stwa Miło­śni­ków Lwo­wa i Kre­sów Połu­dnio­wo-Wschod­nich – 2018
—  Medal „Na Stra­ży Mia­sta Kra­ko­wa”  – Komen­dant Stra­ży Miej­skiej Mia­sta Kra­ko­wa – 2018
—  Medal Kró­lew­ski w dowód uzna­nia i wdzięcz­no­ści – Towa­rzy­stwo Strze­lec­kie Brac­two Kur­ko­we w Kra­ko­wie – 2019
— Medal 600-lecia Kra­kow­skiej Kon­gre­ga­cji Kupiec­kiej – 2019
— Odzna­ka Hono­ro­wa dla Chwa­ły Husa­rii Pol­skiej Vic­to­rii Wie­deń­skiej – Pamięć i Sza­cu­nek 2020 – za zasłu­gi w kul­ty­wo­wa­niu i upo­wszech­nia­niu Chwa­ły Orę­ża Pol­skie­go, Vic­to­rii Wie­deń­skiej, oraz Pamię­ci o Kró­lu Pol­skim Janie III Sobie­skim i Wal­ki o Jego Upa­mięt­nie­nie Pomni­kiem na Kahlenbergu
— Lider Mało­pol­ski– Naj­lep­sze Przed­się­wzię­cie Roku 2020 w Mało­pol­sce za reno­wa­cję ołta­rza Wita Stwo­sza w bazy­li­ce Mariac­kiej — Sto­wa­rzy­sze­nie Gmin i Powia­tów Małopolski
— Wyróż­nie­nie „Teraz Pol­ska” za kul­ty­wo­wa­nie dzie­dzic­twa naro­do­we­go — Fun­da­cja Pol­skie­go Godła Pro­mo­cyj­ne­go „Teraz Pol­ska” — paź­dzier­nik 2022
— Nagro­da im. Kle­men­sa Bąkow­skie­go za zasłu­gi w pra­cy nauko­wej i dzia­ła­nia na rzecz Kra­ko­wa — Towa­rzy­stwo Miło­śni­ków Histo­rii i Zabyt­ków Kra­ko­wa — marzec 2023
— Odzna­ka Hono­ro­wa „Sza­bla Kiliń­skie­go” w uzna­niu wybit­nych zasług dla rze­mio­sła oraz małej i śred­niej przed­się­bior­czo­ści — Zarząd Związ­ku Rze­mio­sła Pol­skie­go — marzec 2023
— Odzna­ka Hono­ris Gra­tia za zasłu­gi na rzecz Mia­sta Kra­ko­wa — Pre­zy­dent Mia­sta Kra­ko­wa — marzec 2024

 

archi­pre­zbi­ter mariac­ki – (pierw­sze sło­wo pocho­dzi od łac. archi­pres­by­ter, grec. ἀρχιπρεσβύτερος) zwa­ny tak­że infu­ła­tem mariac­kim, god­ność tytu­lar­na nada­wa­na pro­bosz­czom kościo­ła Naj­święt­szej Marii Pan­ny w Kra­ko­wie od 1329 r. dzię­ki sta­ra­niom bp. Jana Gro­ta, któ­ry do 1326 r. był mariac­kim pro­bosz­czem. Do tej pory pro­bosz­czo­wie tegoż kościo­ła nosi­li tytu­ły par­ro­chia­nus ple­ba­nus lub rec­tor. Pierw­szym archi­pre­zbi­te­rem został w 1329 r. Jan z Lub­sicz (Jan z Głup­czyc) tytu­ło­wa­ny wcze­śniej »vice­ple­ba­nus ecc­le­sie s. Marie Cra­co­vien­sis«, a na doku­men­tach z 1329 i 1330 r. »Johan­ne archi­pres­bi­te­ro sanc­te Marie«. W 1402 r. na mocy bul­li papie­ża Boni­fa­ce­go IX Miko­łaj Pie­nią­żek otrzy­mał odzna­cze­nia dla archi­pre­zbi­te­ra – nada­no mu pra­wo uży­wa­nia pon­ty­fi­ka­liów: infu­ły, pier­ście­nia i pasto­ra­łu oraz tuni­ki i dal­ma­ty­ki, tj. insy­gniów bisku­pich, jako na sta­łe przy­pi­sa­nych dla jego następ­ców. Syk­stus IV bul­lą z 1483 r. a Inno­cen­ty VIII bul­lą z 1485 r. potwier­dzi­li te pra­wa. Jan Paweł II tak­że zale­cił pod­trzy­my­wa­nie tych zwy­cza­jów. Do wysu­wa­nia kan­dy­da­tów na archi­pre­zbi­te­ra aspi­ro­wa­li róż­ni pol­scy kró­lo­wie, Wła­dy­sław Jagieł­ło otrzy­mał taki przy­wi­lej 17 I 1415 r. od papie­ża na sobo­rze w Kon­stan­cji (pra­wo »pre­sen­tan­di per­so­nas ido­ne­as loco­rum ordi­na­riis in rec­to­res«), a Kazi­mierz Jagiel­loń­czyk dzie­lił to pra­wo z bisku­pem Ole­śnic­kim po 6 mie­się­cy w roku. Po 1795 r. rości­li do tego pra­wa cesa­rze austriac­cy, a w 1809 r. sko­rzy­stał z nie­go ksią­żę Józef Ponia­tow­ski mia­nu­jąc Józe­fa Łań­cuc­kie­go. God­ność ta od wie­ków świad­czy o dużym zna­cze­niu kościo­ła Mariac­kie­go w życiu mia­sta i archi­die­ce­zji, bowiem od począt­ku był on jak­by kate­drą miesz­czań­ską, a para­fia Mariac­ka była źró­dłem i mat­ką para­fii kra­kow­skich. Archi­pre­zbi­te­rzy — infu­ła­ci mariac­cy byli bar­dzo czę­sto wyso­ki­mi urzęd­ni­ka­mi kró­lew­ski­mi i kano­ni­ka­mi kapi­tu­ły wawelskiej.
Urząd archi­pre­zbi­te­ra spra­wo­wa­li m.in. tacy księ­ża jak: Jerzy Szworc Jur­ga (1450−93), Krzysz­tof Trzciń­ski (1614−40), Jacek Łopac­ki (1723−61), Leonard Kieł­czew­ski (1761−95), Fer­dy­nand Loch­man (1795−1803), dr Fer­dy­nand Machay (1944−67), Teo­fil Kurow­ski (1968−83), Jan Kośció­łek (1983−95), dr Bro­ni­sław Fide­lus (1995−2011).

Piotr Boroń, hasło opra­co­wa­ne w: Ency­klo­pe­dia Kra­ko­wa (w druku).
O funk­cji infu­ła­ta mariac­kie­go pisał rów­nież Michał Rożek w arty­ku­le „Infu­łat mariacki”