Dzięk­czy­nie­nie i pod­su­mo­wa­nie roku w bazy­li­ce Mariac­kiej w Kra­ko­wie — 31 grud­nia AD 2022

Dro­dzy Krakowianie,

W ten szcze­gól­ny dzień, we wspo­mnie­nie świę­te­go papie­ża Syl­we­stra, w dzień śmier­ci papie­ża, Bene­dyk­ta XVI, nazy­wa­ne­go przez wie­lu „teo­lo­giem w bia­łej sutan­nie”, w ostat­nią sobo­tę roku kalen­da­rzo­we­go, dobre­mu Bogu czy­ni­my dzięk­czy­nie­nie i zapra­sza­my Go do następ­ne­go ogni­wa łań­cu­cha cza­su, któ­ry nazy­wa się Rok 2023. Nie wie­my, co przy­nie­sie. Jesz­cze rok temu roz­pa­mię­ty­wa­li­śmy o zwią­za­nej z wiru­sem cho­ro­bie COVID-19, w tym roku od 24 lute­go mar­twi­my się poważ­nie o pokój w Europie.

Stąd, przed ołta­rzem Mariac­kim, pro­si­my dzi­siaj Boga, aby chro­nił nas przed pla­ga­mi gło­du, ognia, cho­rób i woj­ny! Żebrze­my u Nie­go o pokój i spo­kój! Pro­si­my, aby wypo­wie­dział nad nami swo­je Sło­wo, o któ­rym w tych dniach roz­my­śla­my śle­dząc czy­ta­nie Pro­lo­gu Ewan­ge­lii św. Jana. Nie pole­ga­my prze­cież tyl­ko na sobie, na wła­snych umie­jęt­no­ściach, lekar­stwach, szcze­pion­kach, nego­cja­cjach, ale odda­je­my się w ręce Księ­cia Poko­ju, Prze­dziw­ne­go Dorad­cy, Pana Panów i Kró­la Kró­lów! Przy betle­jem­skiej tajem­ni­cy pro­śmy usil­nie Opatrz­ność Bożą o usta­nie dra­ma­tów podzia­łu ludz­ko­ści i współ­cze­snych wojen, w tym szcze­gól­nie tej w Ukra­inie. Nie usta­je­my w modli­twie i spra­wo­wa­niu sakra­men­tów świę­tych w tej inten­cji zgod­nie z duchem Kościo­ła. Zna­my już cenę sło­wa „pokój” i soli­da­ry­zu­je­my się z naszy­mi sąsia­da­mi w trud­nej dla nich chwili.

Dro­dzy Bra­cia i Siostry,

Ten wie­czór to rów­nież dobry czas na powie­dze­nie „dzię­ku­ję!”. Naszym księ­żom, sio­strom, oraz duchow­nym i oso­bom kon­se­kro­wa­nym z tere­nu para­fii, rad­nym para­fial­nym z dzia­łu dusz­pa­ster­skie­go, muzycz­ne­go i eko­no­micz­ne­go, wie­lu odda­nym pra­cow­ni­kom oraz kra­ko­wia­nom, korzy­sta­ją­cym z posłu­gi w koście­le Mariac­kim skła­dam podzię­kę za roz­wi­ja­nie dzie­dzic­twa tej 800-let­niej para­fii. Pomi­mo wyma­ga­ją­cych cza­sów wró­ci­li­śmy do ryt­mu dusz­pa­ster­stwa sprzed pan­de­mii. Świec­cy kato­li­cy obfi­cie korzy­sta­li z naszych posług, co potwier­dza­ją sta­ty­sty­ki. W paź­dzier­ni­ku br. odby­ło się tra­dy­cyj­ne licze­nie prak­ty­ku­ją­cych na tere­nie Sta­re­go Mia­sta. Stąd wie­my, że w koście­le Mariac­kim uczest­ni­czy­ło w Eucha­ry­stii nie­dziel­nej śred­nio 2224 osób (domi­ni­can­tes), w całej para­fii nato­miast, we wszyst­kich jej kościo­łach było ich 8606. Przyj­mu­ją­cych komu­nię św., czy­li com­mu­ni­can­tes, w koście­le Mariac­kim było 938, a w całej para­fii 3858, co sta­no­wi 42% wszyst­kich modlą­cych się pod­czas nie­dziel­nych Eucha­ry­stii. Co inte­re­su­ją­ce rów­nież, licz­ba małych świe­czek wotyw­nych wyko­rzy­sta­nych w ostat­nim roku przez wier­nych przy modli­twach doszła do 288 tysię­cy, a w cza­sie cele­bra­cji wypa­li­ło się 170 litrów ole­ju w świe­cach ołtarzowych.

Bogu niech będą dzię­ki za to, że byli­śmy w koście­le Mariac­kim sza­fa­rza­mi aż 63 sakra­men­tów chrztu, a ogó­łem w całej para­fii, we wszyst­kich kościo­łach na jej tere­nie udzie­lo­no ich 149. Jed­nak­że dzie­ci pocho­dzą­cych z samej para­fii ochrzczo­no pię­cio­ro, a zmar­łych ode­szło od nas do wiecz­no­ści aż 17. To świad­czy o pro­ce­sie pusto­sze­nia obsza­ru Sta­re­go Mia­sta, co z żalem odno­to­wu­je­my. W bie­żą­cym jesz­cze roku do I Komu­nii Św. przy­stą­pi­ło u nas 12 dzie­ci, a na tere­nie para­fii, licząc łącz­nie z inny­mi ośrod­ka­mi, w tym kate­chu­me­nal­ny­mi, po raz pierw­szy do komu­nii przy­stą­pi­ło jesz­cze 50 osób. Zna­my rów­nież licz­bę udzie­lo­nych w cią­gu całe­go roku komu­nii świę­tych z nasze­go kościo­ła. Było ich ponad 140 tysię­cy. Księ­ży gości z kra­ju i zagra­ni­cy korzy­sta­ją­cych z cele­bry odno­to­wa­no w księ­dze w zakry­stii 365. Dzię­ku­je­my im, rów­nież kar­dy­na­łom i bisku­pom, za wspól­no­tę Eucha­ry­stii w koście­le Mariackim.

Samych kon­wer­sji na kato­li­cyzm było 6. Bierz­mo­wa­nych – z uwa­gi na comie­sięcz­ne bierz­mo­wa­nie dla doro­słych – było w naszym koście­le aż 348. W innych kościo­łach na tere­nie para­fii udzie­lo­no 87 sakra­men­tów bierz­mo­wa­nia. Z taką samą rado­ścią infor­mu­je­my, że w samej bazy­li­ce Mariac­kiej pobło­go­sła­wio­no 38 nowych mał­żeństw sakra­men­tal­nych. Ślu­bów kościel­nych w kościo­łach z tere­nu para­fii pobło­go­sła­wio­no aż 112. Po czerw­co­wej pere­gry­na­cji Iko­ny Świę­tej Rodzi­ny w naszej para­fii, modli­li­śmy się, aby zawie­ra­ne mał­żeń­stwa były zawsze śro­do­wi­ska­mi miło­ści i życia, wię­zią do ostat­nie­go kub­ka wody i źró­dłem zbawienia.

Jako wspól­no­ta para­fial­na wraz z zespo­łem wolon­ta­riu­szy, obej­mu­je­my tro­ską potrze­bu­ją­cych, chlu­bi­my się licz­ny­mi „tema­tycz­ny­mi” kwe­sta­mi i pusz­ką św. Anto­nie­go. Dzię­ku­je­my za wszel­kie ofia­ry do tych puszek. Prze­ka­za­no na same cele cha­ry­ta­tyw­ne sumę 350 tysię­cy zło­tych. Kwo­ta ta obej­mu­je wszel­ką pomoc cha­ry­ta­tyw­ną podej­mo­wa­ną przez róż­ne for­my para­fial­nej dzia­łal­no­ści, zbiór­ki pro­wa­dzo­ne przy para­fii przez róż­ne fun­da­cje, dużą zbiór­kę na Ukra­inę prze­pro­wa­dzo­ną na por­ta­lu zrzut​ka​.pl. Akcją pacz­ko­wą obej­mu­je­my na bie­żą­co ponad 280 osób, w tym pro­szą­cych więź­niów. Odwie­dza­my rów­nież 30 cho­rych nie­wy­cho­dzą­cych z domu. Dzię­ku­je­my za wie­le miejsc w para­fii, któ­re roz­ta­cza­ją codzien­ną pomoc, w tym Sio­strom Duchacz­kom od lat wspie­ra­ją­cym bez­po­śred­nio para­fię. Ponad­to nale­ży dodać, że nasze dwa domy reko­lek­cyj­no-for­ma­cyj­ne, zwłasz­cza ten w Bro­no­wi­cach, przyj­mo­wa­ły potrze­bu­ją­cych uchodź­ców wojen­nych w naj­trud­niej­szym cza­sie po wybu­chu wojny.

Dro­dzy Domow­ni­cy i Przy­ja­cie­le kościo­ła Mariac­kie­go w Krakowie,

Otwar­cie naszych nowych orga­nów wiel­kich było wyda­rze­niem w histo­rii nasze­go kościo­ła i Kra­ko­wa, sta­no­wią­cym dzie­ło i dar nasze­go poko­le­nia na 800-lecie para­fii Mariac­kiej. Od 2015 roku w bazy­li­ce Mariac­kiej pro­wa­dzo­ne były bowiem pra­ce nad pro­jek­tem rewi­ta­li­za­cji całe­go instru­men­ta­rium, a poświę­ce­nie doko­na­ło się 14 maja 2022 roku przy prze­świet­nym udzia­le Metro­po­li­ty Kra­kow­skie­go i Nun­cju­sza Apo­stol­skie­go w Pol­sce. Prze­ży­cie ducho­we tym więk­sze, że ich gra przy­spa­rza pięk­na modli­twy. Dzia­ła­nie to powią­za­ne było z dłu­go­let­nim wysił­kiem eko­no­micz­nym para­fii. Gru­pa organ­mi­strzów z Rie­ger Orgel­bau z Schwa­rzach (Vorarl­berg), z powia­tu Bre­gen­cja spra­wi­ła nam jed­nak tak wiel­ką radość budo­wą, mon­ta­żem i nastro­je­niem nowe­go instru­men­tu, że Bogu dzię­ku­je­my za osta­tecz­ny efekt, któ­ry wie­le lat był wyglą­da­ny. Nasz instru­ment głów­ny posia­da 62 gło­sy, w tym 8 zabyt­ko­wych pocho­dzą­cych ze star­szych mariac­kich instru­men­tów. Wszyst­kie trzy orga­no­we instru­men­ty mariac­kie nawią­zu­ją po remon­tach i budo­wie do wspa­nia­ło­ści resz­ty wypo­sa­że­nia arty­stycz­ne­go nasze­go kościo­ła. Dzię­ku­je­my za to dzie­ło Bogu i przy­rze­ka­my pre­zen­to­wać nasze dzie­dzic­two mariac­kie w cza­sie litur­gii oraz pod­czas wie­czo­rów z muzy­ką peł­ną medy­ta­cji wiel­kich mistrzów muzy­ki orga­no­wej, jak to mia­ło miej­sce w tym roku, np. pod­czas sobot­nich wizyt naj­lep­szych orga­ni­stów z kra­ju i z Euro­py. Za wspar­cie tych wie­czor­nych medy­ta­cji muzycz­nych dzię­ku­je­my Fun­da­cji Orlen, Samo­rzą­do­wi Woje­wódz­twa Mało­pol­skie­go oraz dobrodziejom.

Wyra­ża­my rów­nież wdzięcz­ność wszyst­kim życz­li­wym insty­tu­cjom i fun­da­cjom, a w szcze­gól­no­ści Spo­łecz­ne­mu Komi­te­to­wi Odno­wy Zabyt­ków Kra­ko­wa, Naro­do­we­mu Fun­du­szo­wi Rewa­lo­ry­za­cji Zabyt­ków Kra­ko­wa, Mini­ster­stwu Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go, Mało­pol­skie­mu Urzę­do­wi Mar­szał­kow­skie­mu, Urzę­do­wi Mia­sta Kra­ko­wa, Spół­ce Akcyj­nej Comarch oraz wie­lu pomniej­szym darczyńcom.

W tym roku zakoń­czy­li­śmy rów­nież z Bożą i ludz­ką pomo­cą kil­ku­let­ni pro­jekt pro­wa­dzo­ny pod nazwą „Nekro­po­lia Miesz­czan Kra­kow­skich”. Wydat­ko­wa­no na to zada­nie 1.356.081,95 zło­tych. W jego ramach wspól­nie z Spo­łecz­nym Komi­te­tem Odno­wy Zabyt­ków Kra­ko­wa zre­ali­zo­wa­li­śmy grun­tow­ną kon­ser­wa­cję i reno­wa­cję wszyst­kich tablic, epi­ta­fiów i wnętrz kaplic znaj­du­ją­cych się na ele­wa­cjach zewnętrz­nych naszej bazy­li­ki. Ponad­to, wspól­nie z Urzę­dem Mia­sta Kra­ko­wa prze­pro­wa­dzi­li­śmy peł­ną kon­ser­wa­cję Her­bu Kró­lew­skie­go Mia­sta Kra­ko­wa, któ­ry po wie­lu latach powró­cił pod empo­rę chó­ro­wą. W cią­gu tych dwu­na­stu mie­się­cy odby­ły się tak­że istot­ne reno­wa­cje i kon­ser­wa­cje w murach naszej bazy­li­ki. War­to wymie­nić choć kil­ka z nich:

- odno­wa drzwi bocz­nych nawy południowej,

- reno­wa­cja ołta­rza poso­bo­ro­we­go i ambony,

- peł­na kon­ser­wa­cja Orła Kró­lew­skie­go z nie­ist­nie­ją­cych Orga­nów Krzy­wych, któ­ry począt­kiem nowe­go roku zosta­nie zawie­szo­ny w Kapli­cy Św. Antoniego.

Z inwe­sty­cji uży­tecz­nych dla codzien­ne­go funk­cjo­no­wa­nia wier­nych i tury­stów w bazy­li­ce, waż­na jest ostat­nia reali­za­cja doty­czą­ca wyko­na­nia wygro­dzeń zabez­pie­cza­ją­cych miej­sca spra­wo­wa­nia sakra­men­tu spo­wie­dzi i kapli­cę Jana Chrzci­cie­la, w któ­rej odby­wa się wysta­wie­nie Naj­święt­sze­go Sakra­men­tu. W nawie głów­nej wyko­na­no spe­cjal­ne jezd­ne prze­sło­ny na zaplec­kach ław, któ­re mają uła­twić odwie­dza­ją­cym poru­sza­nie się w godzi­nach zwie­dza­nia, a modlą­cym stwo­rzyć stre­fę spo­koj­nej modli­twy. Obec­nie pro­wa­dzo­ne są bada­nia, odno­wa i peł­na kon­ser­wa­cja obra­zu „Trzej Świę­ci Jano­wie” ze zbio­rów bazy­li­ki, przy znacz­nym udzia­le Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych im. Jana Matej­ki w Krakowie.

Zapew­nia­my, że każ­dy grosz roz­li­cza­ny jest skru­pu­lat­nie przez admi­ni­stra­cję real­no­ści bazy­li­ki Mariac­kiej w Kra­ko­wie przed wła­ści­wy­mi insty­tu­cja­mi i dobro­czyń­ca­mi. Infor­mu­je­my rów­nież, że pomi­mo wyma­ga­ją­ce­go 2022 roku para­fia regu­lu­je inne swo­je zobo­wią­za­nia na bie­żą­co i nie posia­da żad­nych dłu­gów. Cze­ka nas wyma­ga­ją­cy jak zawsze sezon zimo­wy począt­ku roku, do któ­re­go jeste­śmy przygotowani.

Sio­stry i Bra­cia,

Uda­ło nam się prze­żyć sta­bil­nie ostat­ni, nie­spo­koj­ny prze­cież czas, anga­żo­wać się w misję ewan­ge­li­za­cji świa­ta, dbać o for­ma­cję naszych wspól­not i grup, w tym o obcho­dzą­cą 10-lecie ist­nie­nia gru­pę ado­ra­cyj­ną „Chry­stus w Sta­rym Mie­ście”, wspo­ma­gać utrzy­ma­nie duchow­nych oraz kra­kow­skich zako­nów kon­tem­pla­cyj­nych, semi­na­rium, uni­wer­sy­te­tów kato­lic­kich, dbać o per­so­nel oraz pro­wa­dzić kon­ser­wa­cję powie­rzo­nych nam zabyt­ków. Ufa­my Bogu i mamy wiel­kie nadzie­je wspar­te Sło­wem Bożym, że Anno Domi­ni 2023 będzie bło­go­sła­wio­nym. Przy żłób­ku Nowo­na­ro­dzo­ne­go Pana posłu­chaj­my rów­nież jesz­cze jed­nej rady papie­ża Fran­cisz­ka z głę­bi mądro­ści Sta­re­go Roku, aby nadą­żać za szyb­ko zmie­nia­ją­cy­mi się pro­ce­sa­mi komu­ni­ka­cyj­ny­mi, żeby nie tra­cić kon­tak­tu z nowy­mi poko­le­nia­mi. Ojciec Świę­ty Fran­ci­szek nam radzi wprost, aby­śmy byli „świad­ka­mi i tka­cza­mi komu­nii”. Obec­ny wiek dla Fran­cisz­ka „nie jest po pro­stu epo­ką zmian, ale jest zmia­ną epok”. Media, zwłasz­cza media spo­łecz­no­ścio­we, zmie­nia­ją gwał­tow­nie spo­sób życia, odno­sze­nia się do sie­bie, prze­ka­zy­wa­nia infor­ma­cji i opi­nii. W komu­ni­ka­cji trze­ba kon­cen­tro­wać się na ludziach jako pod­mio­tach, „rze­czow­ni­kach” – jak ich nazy­wał papież. Jeste­śmy w kul­tu­rze, któ­ra popa­dła w „przy­miot­ni­ko­wość”, nie trak­tu­je ludzi pod­mio­to­wo. „Spo­tkaj się, posłu­chaj, a potem mów” – zachę­ca papież. (Por. Papież Fran­ci­szek, Prze­mó­wie­nie do człon­ków wło­skiej orga­ni­za­cji Coper­com, 2022). Zawierz­my więc sie­bie samych przed Panem, Zbaw­cą naszym i pra­cuj­my nad tka­niem komu­nii wśród ludzi i trak­tuj­my sie­bie pod­mio­to­wo. Amen.

/​ks. inf. Dariusz Raś/