23 lutego w Prałatówce odbyło się spotkanie promocyjne najnowszej publikacji o bazylice Mariackiej — „Kościół Mariacki w Krakowie. 800 lat historii”. Autorami tekstu do niej są krakowscy historycy: Marek Walczak i Krzysztof J. Czyżewski, a fotografie wykonał Paweł Gąsior.
„Dzieło podsumowuje osiem wieków kościoła Mariackiego. Opowiadają je na nowo trzej współautorzy, którzy mieli za poprzedników autorów słynnych przewodników np. Piotra Hiacynta Pruszcza, prof. Michała Rożka czy red. Leszka Mazana” — mówił ks. inf. Dariusz Raś.
Prof. Marek Walczak i Krzysztof J. Czyżewski współpracują ze sobą od 30 lat. Jako tandem autorski wydali wspólnie wiele książek. Jak twierdzą, rozumieją się bez słów i nie muszą sobie wzajemnie tłumaczyć pomysłów, bo one rodzą się pomiędzy nimi. Od początku wiedzieli również w jaki sposób chcą opowiedzieć czytelnikom o kościele Mariackim.
„Chcieliśmy pokazać kościół Mariacki jakiego nie ma. Oprócz doskonałych zdjęć Pawła Gąsiora przedstawiamy bardzo obszerną ikonografię. Pokazujemy dzieła sztuki, obrazy przedstawiające kościół przed zmianami w końcu XIX wieku, archiwalne fotografie, dzieła sztuki, które pochodzą z kościoła, ale uległy rozproszeniu i znajdują się w kilku różnych miejscach, przede wszystkim w Muzeum Narodowym w Krakowie. Chcieliśmy je w tej książce chociaż do pewnego stopnia przywrócić” — mówił Marek Walczak. Jak dodawał Krzysztof Czyżewski zamysłem było również ukazanie kościoła w sposób topograficzny — „naszym celem było wprowadzenie czytelnika w rolę osoby, która najpierw widzi budowlę z zewnątrz, z bardzo daleka, dlatego zaczynamy od ulokowania kościoła w krajobrazie miasta. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że jednym z wyróżników Krakowa w skali Europy jest wyższa wieża kościoła Mariackiego. Każdy, kto wyjeżdża z Krakowa wyjeżdża właśnie z tym obrazem pod powiekami. Następnie, wchodzimy do kościoła — możemy wejść jako turysta, ale też jako ktoś, kto wchodzi tu wielokrotnie w ciągu swojego życia, bo to jego kościół parafialny, tutaj się modli i przeżywa ważne chwile swojego życia”.
Jak zaznaczają krakowscy historycy, pierwszą rzeczą, którą musieli zrobić jako autorzy tekstu było zrozumienie miejsca, o którym piszą. Album jest wynikiem wielu lat doświadczeń polegających na fizycznym zapoznawaniu się z kościołem połączonych z refleksją i zastanawianiem się nad tym miejscem.
Autorem zdjęć do albumu jest Paweł Gąsior. „Robiłem zdjęcia o różnych porach, dlatego też te fotografie są bardzo różne. Trzeba powiedzieć, że ten obiekt żyje. O każdej porze dnia, o każdej porze roku wygląda on inaczej, co jest wyjątkowe i zarazem trudne dla fotografa. Czasem też podczas fotografowania zdarzają się porażające estetycznie rzeczy, na przykład, kiedy słońce przebłyskuje przez witraże na twarz Chrystusa w tęczy. Cieszę się, że mogłem obcować z tym kościołem w zupełnie nietypowych porach m.in. wieczorami i w nocy”.
W opinii Marka Walczaka i Krzysztofa Czyżewskiego wiele obszarów w kościele Mariackim pozostaje wciąż do odkrycia. Do wielu dzieł w tej chwili nie ma dostępu. Jak stwierdził Marek Walczak „są to obrazy ukryte pod srebrnymi sukienkami, obrazy silnie przemalowane, pod którymi znajdują się na pewno bardzo ciekawe malowidła. Trzeba będzie kolejnych lat i kolejnych inicjatyw, aby przywrócić ich pierwotne piękno. Wtedy też za kilkanaście lub kilkadziesiąt lat konieczne będzie wydawanie kolejnych takich albumów. To jest chyba najwspanialsze w tym wszystkim, że jest to niekończąca się historia i następne pokolenia badaczy będą mogły odkrywać ten kościół znowu na nowo, przy okazji opisując obecne inicjatywy artystyczne i fundacyjne, które są na bieżąco podejmowane”.
Publikację można nabyć w zakrystii bazyliki oraz w sklepie Arkos.
