„Tak jak sól nadaje smak pożywieniu i jak światło oświeca ciemności, tak świętość nadaje pełny sens życiu, czyniąc je odblaskiem chwały Bożej”.
Jan Paweł II
Bazylika Mariacka od wieków jest wizytówką życia krakowian i wiary wyznawców Chrystusa zakorzenionej na tej ziemi. Wszystkich wita z otwartymi ramionami, błogosławieństwem i modlitwą. To właśnie w jej wnętrzu modlili się: Świętosław Milczący zwany błogosławionym, św. Faustyna Kowalska, bł. Hanna Chrzanowska oraz Karol Wojtyła — św. Jan Paweł II jako ksiądz archidiecezji krakowskiej oraz potem jako papież. To w jej murach pochowana została bł. Zofia Czeska, a przy ołtarzu Krzyża Świętego znajdują się relikwie św. Teodora, natomiast przed jej wejściem odbyła się beatyfikacja bł. Anieli Salawy.
ŚW. TEODOR
Na początku lat 30 XVIII wieku papież Klemens XII polecił umieścić w bazylice Mariackiej relikwie świętego Teodora.
„Ze szczególnego polecenia Kamilla Pauluci kardynała, a na ówczas nuncyusza papieskiego w Polsce, roku 1733 d. 6 stycznia, w kościele Maryackim pasował na rycerza uroczyście Kawalera zakonu wojskowego św. Szczepana, Józefa Gierardyniego, pochodzącego z Florencyi, a w Krakowie od dzieciństwa przebywającego, z pozwoleniem Jana księcia Toskańskiego, przy obecności milicyi wojewody bracławskiego; wtedy to tenże noncyusz darował do jego kościoła ciało św. Teodora Męczennika, wraz z krwią jego, przysłane przez kardynała wikarego Antoniego Gradagniego, gdzie i teraz jest na ołtarzu P. Jezusa Ukrzyżowanego w trumnie szklanej”.
ŚWIĘTOSŁAW MILCZĄCY ZWANY BŁOGOSŁAWIONYM
Urodzony na początku XV w., jak sam podaje w miejscowości Shoczecz. Data jego śmierci nie jest jednoznaczna. Niektóre źródła podają datę 15 kwietnia 1489, jednakże było to najprawdopodobniej po 31 października 1493 roku. 21 stycznia 1998 roku, kardynał Franciszek Macharski otworzył proces kanonizacyjny Świętosława w Kurii Metropolitalnej w Krakowie.
Informacje dotyczące Świętosława znane są nam z jego 22 inkunabułów. Odnotowywał ważne fakty z przeszłości oraz wydarzenie mu współczesne. Od 1480 roku mieszkał w domu rajcy krakowskiego Piotra Salomona obok kościoła Mariackiego. Podjął milczenie, najpierw częściowe, a później całkowite jako formę życia duchowego. Według Polskiego Słownika Biograficznego błędne jest twierdzenie, że był mansjonarzem w kościele Mariackim, gdyż kongregacja ta nie istniała wówczas przy tym kościele. Miejsce pochówku Świętosława nie jest znane, według tradycji został pochowany w prezbiterium kościoła Najświętszej Maryi Panny.
W ikonografii przedstawiany jest w sutannie, białej komży i stule z krzyżem w dłoniach, często w gronie piętnastowiecznych świętych krakowskich: św. Jana z Kęt, św. Szymona z Lipnicy i św. Stanisława Kazimierczyka.
BŁ. ZOFIA CZESKA
Założycielka Zgromadzenia Sióstr Ofiarowania NMP. Urodzona w 1584 r. w Budziszowicach. Zmarła 1 kwietnia 1650 roku w Krakowie. Beatyfikowana 9 czerwca 2013 w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia.
W nawie północnej bazyliki znajduje się ołtarz św. Stanisława. Pod nim jest krypta grobowa Maciejowskich, którą wybudował w 1637 roku jej brat – Stanisław. W tej krypcie została pochowana Matka Zofia Czeska.
„Pochowana została z tymi obrządkami, których godna była od wszystkich, jako świątobliwa Fundatorka, w kościele Farnym Panny Maryi”. Archiprezbiterem mariackim był wówczas ks. Justus Słowikowski.
Obecnie czaszka błogosławionej znajduje się w bocznej kaplicy kościoła św. Jana w Krakowie (SS. Prezentki). Pozostałe szczątki do dziś spoczywają w bazylice Mariackiej. Nie da się już ich zidentyfikować, gdyż podczas prac przeprowadzonych w roku 1961 (czyszczenia krypt), doczesne szczątki wszystkich zmarłych zostały złożone w trumnach.
BŁ. ANIELA SALAWA
Mistyczka, tercjarka franciszkańska. Urodzona 9 września 1881 roku we wsi Siepraw. Pracowała jako służąca w domach mieszczan w Krakowie. Zachorowała i zmarła 12 marca 1922 roku w Krakowie. Beatyfikowana przez papieża Jana Pawła II 13 sierpnia 1991 roku.
Papież Jan Paweł II podczas jej beatyfikacji powiedział: „Podążając na to spotkanie młodzieży, zatrzymuję się w Krakowie wśród moich rodaków. Ileż tutaj ludzkich dzieł i ludzkich serc świadczy przez pokolenia o tym Bożym, Chrystusowym dziedzictwie! Ileż sam temu świadectwu zawdzięczam. Niech nie ustaje wśród murów starego i nowego Krakowa, zawsze królewskiego, niech nie ustaje radość Ducha Świętego, którą są umysły i serca wrażliwe na Jego Boskie świadectwo! (…) I dlatego też wielka jest moja radość, że mogłem w dniu dzisiejszym dokonać w Krakowie beatyfikacji Anieli Salawy. Ta córka ludu polskiego, urodzona w niedalekim Sieprawiu, znaczną część swego życia związała z Krakowem. To miasto było środowiskiem jej pracy, jej cierpienia, jej dojrzewania w świętości”.
ŚW. FAUSTYNA
Mistyczka, autorka „Dzienniczka”, apostołka Bożego Miłosierdzia. Urodzona 25 sierpnia 1905 roku w Głogowcu. Zmarła 5 października 1938 roku w Krakowie. Beatyfikowana 18 kwietnia 1993, kanonizowana 30 kwietnia 2000 w Rzymie przez Jana Pawła II.
W swoim dzienniczku siostra Faustyna zapisała: „Kiedyśmy załatwiły tę całą sprawę, poszłyśmy do kościoła Najświętszej Panny Marii; wysłuchałyśmy Mszy świętej, podczas której dał mi Pan poznać, jak wielka liczba dusz znajdzie zbawienie przez dzieło to. Potem weszłam w rozmowę wewnętrzną z Panem, dziękując mu, że raczył mi dać tę łaskę, że mogę widzieć cześć, jaka się szerzy [dla] niezgłębionego miłosierdzia Jego. Weszłam w głęboką modlitwę dziękczynną. O, jak wielka jest hojność Boża, niech będzie błogosławiony Pan, który wierny jest w obietnicach swoich…” (Dz 1300).
BŁ. HANNA CHRZANOWSKA
Pielęgniarka, prekursorka pielęgniarstwa rodzinnego, domowego i parafialnego. Urodzona 7 października 1902 w Warszawie. Zmarła 29 kwietnia 1973 roku w Krakowie. Beatyfikowana 28 kwietnia 2018 roku w sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie.
Wraz z ks. infułatem Ferdynandem Machayem w Parafii Mariackiej rozwinęła pielęgniarstwo domowe, które rozszerzyła na cały Kraków. 12 grudnia 1968 roku w dzień symbolicznego Nawiedzenia parafii mariackiej w ramach peregrynacji obrazu MB Częstochowskiej po całej Polsce oraz w pierwszy dzień Triduum przed uroczystością koronacji obrazu MB Częstochowskiej w bazylice Hanna Chrzanowska witając Matkę Bożą powiedziała:
„Przed kilkunastu laty powstała w Krakowie Parafialna Opieka nad Chorymi. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny była jej kolebką. A śp. niezapomniany Ksiądz Ferdynand Machay był jej piastunem. Ten, który zaraz na wstępie pracy opiekunek, powiedział im: „Przekraczajcie granice parafii, bo miłość Chrystusa jest bez granic”.
Właściwym początkiem parafialnej opieki nad chorymi, bo początkiem przeradzania się zamiarów w czyn, było skupienie się kilku ludzi tu, w tym kościele, przed ołtarzem Chrystusa Ukrzyżowanego.
I właśnie dlatego tak gorąco wierzymy, wiemy, że Matka Chrystusowa jest z nami. Z nami, a więc wśród chorych naszych rozproszonych po domach, chorych starych i młodych. A więc wśród opiekunek parafialnych zakonnych i świeckich (…).
Zanosimy dziś przed Twój ołtarz ufność i miłość naszych chorych. Są to ci sami, tacy sami, jak ci, których dotykała kochająca dłoń Twojego Syna: niewidomi, głusi, sparaliżowani, chromi, krwawiący. Składamy przed Tobą balast ich cierpień, a obok nasz własny. Matko Pocieszenia, módl się, aby ten ciężar stał się jarzmem słodkim i lekkim, według woli Ojca”.
KAROL WOJTYŁA — ŚW. JAN PAWEŁ II
Urodzony 18 maja 1920 roku w Wadowicach. Zmarł 2 kwietnia 2005 roku w Watykanie. Beatyfikowany 1 maja 2011 roku, kanonizowany 27 kwietnia 2014 roku w Watykanie przez papieża Benedykta XVI.
Karol Wojtyła już od młodzieńczych lat związany był z bazyliką Mariacką. Często bywał w niej na modlitwie i odwiedzał swoich bliskich krewnych z ulicy Floriańskiej. W latach 1952–1958 był tu spowiednikiem w konfesjonale w kaplicy MB Ostrobramskiej, a nawet kaznodzieją. W nawie południowej po dziś dzień stoi jego konfesjonał.
„16 października 1978 roku o godz. 18.30 ks. prof. Tadeusz Pieronek dowiaduje się z radia włoskiego o wyborze nowego papieża. Informuje o tym natychmiast przez telefon wicekanclerza krakowskiej Kurii Metropolitarnej, ks. infułata Bronisława Fidelusa. Ten dzwoni do kościoła Mariackiego, gdzie aktualnie trwa różaniec. Poleca zakonnicy podejść do księdza i poprosić, by poinformował, że Polak, nasz z Krakowa, nasz kardynał został papieżem! Siostra ze zgromadzenia serafitek odmawia, nie wierzy, trzeba wezwać jej Matkę Przełożoną. W ten sposób komunikat od mariackiego ołtarza staje się pierwszą w Polsce publiczną informacją o wyborze Karola Wojtyły”.
Jan Paweł II podczas swoich pielgrzymek do Polski trzykrotnie odwiedził bazylikę: 9 czerwca 1979, 13 sierpnia 1991, 16 czerwca 1999. Podczas swojej pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny, Ojciec Święty powiedział do zakonnic zgromadzonych w bazylice Mariackiej: „Przede wszystkim pragnę wam podziękować za to, że wasza obecność w bazylice Mariackiej dała mi okazję do odwiedzenia tej bazyliki. A byłbym w sumieniu niespokojny, czy naprawdę byłem w Krakowie, gdybym nie odwiedził bazyliki Mariackiej, gdybym nie wszedł do tej wspaniałej świątyni, o której trudno jest mówić zwięźle. Tyle w niej piękna, tyle wyrazu, tyle modlitewnego nastroju, tyle maryjnej tajemnicy i tyle polskości! Cieszę się też z tego, że wejście do bazyliki Mariackiej już jest odsłonięte, że można wejść głównymi drzwiami, można pokłonić się Matce Bożej Częstochowskiej, ukoronowanej w dniu zakończenia peregrynacji archidiecezji krakowskiej. I można stamtąd prosto, idąc przez kościół, patrzeć w tryptyk Wita Stwosza i zachwycać się nim, tym gotyckim pięknem, które przeszłość pozostawiła nam w samym sercu Krakowa”.
W 1991 podczas mszy beatyfikacyjnej Anieli Salawy, jeden jedyny raz podczas swoich krakowskich pielgrzymek przewodniczył Mszy św. na Rynku Głównym. Ołtarz postawiono u wejścia do bazyliki Mariackiej. Ponadto, cztery dni po zamachu na życie papieża, 17 maja 1981 roku, z Błoń pod bazylikę przeszedł zorganizowany przez studentów Biały Marsz, a 7 kwietnia 2005 spod bazyliki na Błonia wyruszył Biały Marsz Wdzięczności za życie wielkiego Polaka.
Źródła:
ks. Ludwik Karczewski „ks. Jacek Augustyn Łopacki. Archiprezbiter kościoła N.P. Maryi w Krakowie”
Por. E. Knapek, Świętosław, Polski Słownik Biograficzny, tom 51
S. Renata Gąsior, „Pozwoliła się prowadzić Duchowi Świętemu”
L. Mazan, „Jest tam w Krakowie kościół Maryi Panny…”