O pieśni nasza brzmij wszerz i wzdłuż!
I w górę wznoś się ku niebios bram!…
Radości życia siłą swą wzmóż!
A dusze prowadź, gdzie Bóg jest Sam!
Rzemieślnicze Towarzystwo Śpiewackie „Hasło” działające przy bazylice Mariackiej obchodzi jubileusz 130-lecia. W myśl intencji swego założyciela dra Henryka Jordana „Hasło” było zawsze chórem mieszczańskim i takim pozostało aż po dzisiaj. Obecnie składa się z 34 członków śpiewających pod batutą dyrygent Teresy Majki-Pacanek.
„Chór Hasło jest wpisany w historię parafii Mariackiej, bo już od lat 20. XX wieku jest ozdobą liturgii w naszym kościele. Trzeba podziękować całemu obecnemu zespołowi, ale również wszystkim tym, którzy przez te wszystkie lata śpiewali w chórze. Modlimy się za zmarłych, modlimy się za żywych oraz oczekujemy na nowych śpiewaków” – mówi ks. inf. Dariusz Raś. Współpraca między kościołem Mariackim a chórem rozpoczęła się w 1927 roku, kiedy to organistą, a zarazem dyrygentem chóru został Stefan Profic. Jednak historia samego chóru sięga 1889 roku. Wówczas działacz społeczny, radca miasta Krakowa dr Henryk Jordan zorganizował chór młodzieży rękodzielniczej. Dzisiejsze Towarzystwo Śpiewackie „Hasło” wywodzi się właśnie z tego zespołu jordanowskiego. Jego dyrygentami byli kolejno: prof. Józef Sierosławski, Stanisław Niepielski, Stanisław Kowicki, Bolesław Wolniewicz, Stefan Profic oraz Bogusław Grzybek.
Pierwsze występy chóru związane są z kościołem oo. Pijarów, gdzie śpiewano Roraty, potem kolędy, a następnie podjęto stałą współpracę na niedzielnej sumie. 18 kwietnia 1922 chór zmienił nazwę na „Chór Rękodzielników i Przemysłowców – Hasło – w Krakowie”. Od 1927, a więc od przejęcia dyrygentury przez Stefana Profica rozpoczął się nowy etap rozwoju, który trwał prawie 60 lat. Wtedy również chór zyskał nowego opiekuna – ks. inf. Józefa Kulinowskiego, który nie szczędził trudu, zabiegów i pomocy, aby chór rozwijał się jak najpomyślniej, a śpiew jego w kościele, przyczyniał się do podniesienia uroczystości nabożeństw. W 1930 roku odbyła się pierwsza transmisja radiowa z nabożeństwa majowego z kościoła Mariackiego, podczas której chór zaśpiewał „Te Deum” Chlondowskiego i dał się usłyszeć całej Polsce.
Rozkwit chóru przerwał wybuch II wojny światowej. W październiku 1939 władze Generalnego Gubernatorstwa nakazały rozwiązanie Towarzystwa Śpiewackiego. Formalnie chór poddał się dyktatowi rządu, ale faktycznie dyrygent Profic prowadził próby chóru w małych kompletach w swoim mieszkaniu na Placu Mariackim przy zasłoniętych kocami oknach by wyciszyć głosy. Po latach wojennych chór powrócił do swojej jawnej działalności. Pod batutą Profica śpiewał m.in. na wieczorze kolędowym 13 stycznia 1945 tuż po wyzwoleniu Krakowa, na pogrzebie Wincentego Witosa (w listopadzie 1945), podczas uroczystości powitania kard. Sapiehy po powrocie z Rzymu, gdzie odebrał kapelusz kardynalski, oraz 8 czerwca 1979 roku podczas powitania papieża Jana Pawła II w czasie I pielgrzymki do Polski.
1 października 1984 rozpoczął się kolejny etap działalności chóru, który trwa aż po dzisiaj. Dyrygentem chóru została Teresa Majka-Pacanek. „Pierwszy miesiąc pracy był trudny. Można powiedzieć, że przejęłam pałeczkę po długoletnim dyrygencie Stefanie Proficu jeszcze jako studentka i świeżo upieczony dyrygent. Przede mną stanęło grono mężczyzn, którzy próbowali mnie peszyć i zapędzać w kozi róg. Jednak szybko udało mi się ich okiełznać” – wspomina swoje początki Teresa Majka-Pacanek. Chór rozpoczął wówczas koncertowanie poza granicami Polski. Pierwszy wyjazd zagraniczny odbył się do Francji, gdzie zespół oprócz muzyki sakralnej sięgnął po muzykę ludową, popularną, świecką jak również po utwory z tzw. kanonu literatury muzycznej. „Fantastyczne koncerty w merostwach i w kościołach przyczyniły się do zwiększenia zaangażowania zespołu w pracę. Było to niezwykle budujące” – dodaje dyrygent.
Chór koncertował już prawie we wszystkich europejskich państwach. Był również w Ziemi Świętej i w Turcji. „W planach na najbliższą przyszłość mamy trzy koncerty kolędowe: dwa w Krakowie (w tym w bazylice Mariackiej) i jeden w Wiśle. Planujemy również dwa koncerty z zaproszonymi gośćmi związane z 700-leciem kościoła Mariackiego. Poza tym mamy wiele marzeń związanych z działalnością chóru” – mówi prezes chóru Tomasz Fieber.
Chór „Hasło” można usłyszeć w każdą niedzielę o godz. 10.00 w bazylice Mariackiej.