Księ­ga Wyj­ścia opo­wia­da o exo­dus, czy­li o uciecz­ce-wyj­ściu-exo­dus uci­śnio­nych ludzi z zie­mi egip­skiej. Lecz nie tyl­ko. Trak­tu­je rów­nież o nowym otwar­ciu-exo­dus wia­ry w jedy­ne­go Boga i nowym pra­wie-exo­dus-Deka­lo­gu. Ten to klucz 10 przy­ka­zań towa­rzy­szy nam i całej cywi­li­za­cji jako pod­sta­wo­wy pod­ręcz­nik dla sumie­nia. Uczą się tych 10 słów na pamięć wszy­scy żydzi i chrze­ści­ja­nie. Zwra­ca­ją uwa­gę na jego zapi­sy wszy­scy ludzie dobrej woli na świe­cie. Cen­ny wyjąt­ko­wo jest ten prze­kaz Sło­wa Boże­go w pierw­szym czytaniu.

Roz­dział 20 Księ­gi Rodza­ju opo­wia­da jed­nak nam 10 przy­ka­zań w wer­sji sze­ro­kiej, „na boga­to”. Pierw­sze trzy przy­ka­za­nia zaj­mu­ją więk­szość zapi­sa­nej tre­ści. Bogu poświę­co­na jest szcze­gó­ło­wa sfe­ra dzia­ła­nia. Np. dzień Świę­ty uza­sad­nio­ny jest w spo­sób deta­licz­ny: „Pamię­taj o dniu sza­ba­tu, aby go uświę­cić. Sześć dni będziesz pra­co­wać i wyko­ny­wać wszyst­kie twe zaję­cia. Dzień zaś siód­my jest sza­ba­tem ku czci twe­go Boga, Pana. Nie możesz prze­to w dniu tym wyko­ny­wać żad­nej pra­cy ani ty sam, ani syn twój, ani two­ja cór­ka, ani twój nie­wol­nik, ani two­ja nie­wol­ni­ca, ani two­je bydło, ani cudzo­zie­miec, któ­ry miesz­ka pośród twych bram. Bo w sze­ściu dniach uczy­nił Pan nie­bo, zie­mię, morze oraz wszyst­ko, co jest na nich, w siód­mym zaś dniu odpo­czął. Dla­te­go pobło­go­sła­wił Pan dzień sza­ba­tu i uznał go za świę­ty” (Wj 20). To cała oso­bi­sta teo­lo­gia dnia świę­te­go. I tutaj potrze­ba się zatrzy­mać, zasta­no­wić: czy aby­śmy o wyjąt­ko­wo­ści tego dnia nie zapo­mnie­li i zamiast go chro­nić od powsze­dnio­ści trak­tu­je­my po pogańsku?

Pamiąt­ka dnia Stwo­rze­nia i dnia Zmar­twych­wsta­nia wyma­ga­ją zatrzy­ma­nia roz­pę­dzo­ne­go kalen­da­rza. Pan Jezus w świą­ty­ni wypę­dza­ją­cy prze­kup­niów tego się wła­śnie doma­ga. El Gre­co przed­sta­wił na obra­zie tę dyna­micz­ną sce­nę wypę­dze­nia prze­kup­niów ze świą­ty­ni. Jezus wypę­dza ener­gicz­nie ze sfe­ry sacrum złe przy­zwy­cza­je­nia pobra­tym­ców. Prze­kaz obra­zu mistrza manie­ry­zmu jest kla­row­ny.  Jezus — On sam musi się stać naszą mądro­ścią, a nie tyl­ko być list­kiem figo­wym mają­cym przy­sło­nić brud naszych grze­chów i kal­ku­la­cji: „opła­ca się czy nie”. Nasz cel to zatrzy­mać czas, wyłą­czyć na jeden dzień roz­pę­dzo­ne aktyw­no­ści i odmie­nić swo­je oso­bi­ste nasta­wie­nie. Popa­trzeć w oczy bli­skich. Zaj­rzeć do świą­ty­ni, kościo­ła i do sank­tu­arium ser­ca – sumie­nia. Ina­czej ple­cie­my sami na sie­bie bicz. Jeden dzień na sie­dem wyma­ga od nas kul­tu­ry rodem z nie­ba, prze­ży­cia aktu wia­ry, roz­wa­że­nia wiel­ko­ści Boga, dzięk­czy­nie­nia i spo­tka­nia. A nie robie­nia inte­re­sów. Amen.

/​ks. inf. Dariusz Raś/